Tuesday, April 12, 2011

लोकगीत -- सरलं दळण


सरलं दळण
माही भरली ओंजळ
सोन्याची तुळस
वर मोत्याची मंजूळ

सरलं दळण
मी ते आनिक घेणार
देवा विठ्ठ्लाची
मले पालखी येणार

जिवाले जड झालं
सांगू तरी कोणापाशी
शेवटला भास
मन फिरते आकाशी

गेला माहा जीव
मले भीतीशी कुटवा
सोन्याचं पिंपळपान
माह्या माहेरी पाठवा

गेला माहा जीव
राया रडे खळाखळा
लग्नाचा जोडा
न्हाई मिळत येळोयेळा

गेला माहा जीव
नका करू संध्याकाळ
पोटच्या पोराची
थंड्या पान्याची आंगूळ

गेला माहा जीव
माह्या किरडीले साकळ्या
दिर लावी ओझा खांदे
राम चालू द्या मोकळा

Sunday, April 10, 2011

बी. रघुनाथ - चंदनाच्या विठोबाची


चंदनाच्या विठोबाची
माय गावा गेली
पंढरी या ओसरीची
आज ओस झाली

कोनाड्यात उमडून
पडे घरकूल
आज सत्य कळो येई
दाटीमुटीतील

कांही दिसे भरलेले
रित्या बोळक्यात
गवसले आजवर
जे न रांजणात

Friday, April 8, 2011

कुसुमाग्रज - थेंब

महासागराचं चरित्र
मला माहीत आहे
माहीत आहे त्याची महतीही,
पण मी राहतो आहे
फुलाच्या पाकळीवर
अवकाशातून उतरलेल्या
दहिवराच्या
एका लहानशा थेंबामध्ये;
मला माहीत आहे हेही
की जगातील सार्‍या थेंबांवर
अंतिम मालकी आहे
महासागराची,
आणि तरीही माझी बांधीलकी
पृथ्वीला वेढणार्‍या
त्या सीमाहीन महातत्त्वाशी नाही,
ती आहे --
माझ्याच अस्तित्वाने ओथंबलेल्या
स्फटिकाच्या या थेंबाशी;
कारण -- माझी बांधीलकी
ज्ञानाची नाही
आहे फक्त प्रेमाची.


कुसुमाग्रज : खेळ

आणि लक्षात ठेव
हा एक खेळ आहे
खेळाच्याच नियमांनी
बांधलेला
निर्मळ बिलोरी आनंदात
सांधलेला
आघात करायचा
पण रक्‍त काढायचं नाही
जीव ओतायचा
पण जीवन हरपायचं नाही
विसर्जित व्हायचं
पण स्वत्व गमवायचं नाही

आणि आपल्या अंतरंगातील पंच
तटस्थ समयसूज्ञ साक्षी
थांबा म्हणतील त्या क्षणी थांबायचं
आणि जवळ जमलेले
-- चंद्राचे तुकडे घेउन
-- आपापल्या अंधारात
विलीन व्हायचं

Monday, April 4, 2011

ग्रेस - निळाई

असे रंग आणि ढगांच्या किनारी
निळे ऊन लागे मला साजणी
निळे घाटमाथे निळ्या राउळांचे
निळाईत माझी भिजे पापणी

निळ्याशार मंदार पाउलवाटा
धुक्याची निळी भूल लागे कुणा?
तुला प्रार्थनांचे किती अर्ध्य देऊ 
निळ्या अस्तकालीन नारायणा?

निळे गार वारे जळाची शिराणी
निळ्या चंद्रओवीत संध्या डुले
निळे दुःख चोचीत घेऊन आली
निळ्या पाखरांची निळी पाउले

निळे सूर आणि निळी गीतशाळा
निळाईत आली सखीची सखी
निळ्या चांदण्याने निळ्या चंदनाची
भिजेना परी ही निळी पालखी...


किती खोल आणि किती ओल वक्षी
तुझा सूर्य आणि तुझे चांदणे?
प्राणातले ऊन प्राणात गेले
तुझ्या सागराची निळी तोरणे...